لیزر فرکشنال چیست؟ لیزر یا تابش گسیل القایی ابزاری است که نور را به صورت امواج همگرا ، هم فاز و هم دوست ساطع می کند. این امواج دارای یک طول موج هستند، در یک جهت حرکت می کنند و انرژی را در یک جا متمرکز می کنند.
امروزه از لیزر در صنعت ، صنایع نظامی و پزشکی ( مثل لیزر فراکشنال ) استفاده گسترده ای می شود. بر اساس طول موج لیزر ها را به دو گروه در پزشکی طبقه بندی می کنند :1- قابل دید که دارای طول موج بین 400 تا 700 نانومتر هستند 2- غیر قابل دید که طول موج آنها بیشتر از 700 نانومتر است و نامرئی هستند.
پرتوهای این دستگاه از ماده‌ای جمع کننده یا فعال کنده نور تشکیل شده که درون محفظه تشدید نور قرار دارد. این ماده پرتو نور را که به وسیله یک منبع انرژی بیرونی (از نوع الکتریسیته یا نور) به وجود آمده، تقویت می‌کند. نخستین بار طرح اولیه لیزر را انیشتن داد ولی بعد از مرگ وی لیزر بطور کاربردی معرفی و عملیاتی شد.
کار لیزر به این گونه است که با تابش یک فوتون به یک ذره (اتم یا مولکول یا یون) برانگیخته، یک فوتون دیگر نیز آزاد می‌شود که این دو فوتون با هم، هم فرکانس هستند. با ادامه این روند شمار فوتون‌ها افزایش می‌یابد که می‌توانند باریکه‌ای از فوتون‌ها را به وجود بیاورند. لیزر از نظر ماهیت هیچ تفاوتی با نور عادی ندارد و خواص فیزیکی لیزر، آن را از نورهای ایجاد شده از دیگر منابع متمایز می‌سازد.
کاربرد لیزر در پزشکی چیست؟
از نخستین روزهای تکنولوژی لیزر، به خواص ویژه آن پی برده شد. و ما بطور گزینشی به این خواص می‌پردازیم که خود این خواص بستری عظیم برای کاربردهای وسیع این پدیده در علوم گوناگون به ویژه صنعت و پزشکی ایجاد کرده‌است. پیشرفت دانش بدون تکنولوژی لیزر امکان پذیر نیست.
شاید مهم‌ترین بخش فیزیک اتمی، بحث فیزیک لیزر باشد. با دادن انرژی به الکترون‌های یک اتم می‌توان آنها را به مدارهای بالاتر برد. اما این خانه جدید برای الکترون‌ها جایگاه چندان پایداری نیست و الکترون‌ها ترجیح می‌دهند با پس دادن انرژی به مدار اصلی خود برگردند. این انرژی به صورت یک فوتون با فرکانس مشخص آزاد می‌شود. یعنی یک واحد انرژی. نور از همین فوتون‌ها ساخته می‌شود. پس اگر با تعداد زیادی از اتم‌ها هم زمان این کار را انجام دهیم، می‌توانیم پرتو نوری تک فرکانس ایجاد کنیم.
علاوه بر اینکه با روش‌ها و دقت‌هایی می‌توان پرتوهای هم فاز تولید کرد. این پدیده اساس تولید پرتوهای لیزر است. ویژگی‌های منحصربفرد لیزر آن را از نورهای دیگر متمایز می‌سازد که در هیچ منبع نور دیگری یافت نمی‌شود.
لیزر فرکشنال چیست؟
لایه برداری به منظور جوانسازی پوست به سه روش شیمیایی( پیلینگ) ، مکانیکی ( میکرونیدلینگ ) و نوری ( لیزر فراکشنال) انجام می شود. بدلیل قابل کنترل نبودن عمق نفوذ در لایه برداری شیمیایی و عمق نفوذ کم و تعدد جلسات در روش میکرودرم ابریژن، روش لیزر فراکشنال CO2 معرفی شد که در آن پرتو لیزر با قطر بسیار نازک ( 100 تا 150 میکرومتر) بر روی پوست تابیده شده ، ستون بسیار نازکی از پوست بدلیل حرارت لیزر (350 درجه سلسیوس)تبخیر شده و سوراخ های بسیار ریزی بر روی سطح پوست ( لایه اپیدرم ) ایجاد می کند. بدلیل اینکه تمام سطح پوست با اشعه لیزر تماس پیدا نمی کند.
به این نوع درمان ، لیزر فراکشنال ( کسری ) گفته می شود. تعداد سوراخ های ایجاد شده در پوست قابل کنترل است و هر چه سوراخ بیشتری بر روی پوست ایجاد شود نتیجه نهایی مطلوب تر خواهد شد. در اطراف ستون های ایجاد شده در اپیدرم و درم یک شعاع حرارتی ایجاد شده که از مرکز به حاشیه میزان حرارت کمتر می شود.
در مناطق نزدیک به ستون های حرارتی یک منطقه انعقادی وجود دارد ( حرارت 60 درجه سانتی گراد) در مناطق دورتر حرارت کمتر است (45C ) که این حرارت در بافت موجب تحریک فیبروبلاست ها شده و فیبروبلاست ها به نوبه خود تولید کلاژن و الاستین را بیشتر نموده و همچنین با کوتاه شدن طول رشته های کلاژن چین و چروک های پوست از بین رفته و قوام پوست افزایش می یابد.
انواع لیزر جای جوش چیست؟
لیزر دی اکسید کربن در مقایسه با لیزر اربیوم YAG تهاجمی تر و دردناک تر است و دوره خانه نشینی و قرمزی پوست در آن طولانی تر می باشد که بدلیل حرارت بالای لیزر Co2 حین درمان می باشد.
بعلاوه بعد از لیزر دی اکسید کربن احتمال سوختگی و ایجاد هایپر پیگمنتیشن بعد از التهاب PIH وجود دارد. در صورت سوختگی پرهیز از نور آفتاب و استفاده از کرم های ترمیم کننده به ترمیم سریع تر کمک می کند . تورم و قرمزی بعد از ۳ تا ۵ روز و زبری و تیرگی پوست بعد از یک هفته بطور کامل از بین می رود.
بعد از این مدت گاها رنگ پوست مختصری صورتی می شود که می توان با میک آپ آن را پوشاند. و حداکثر دو هفته بعد رنگ پوست طبیعی شده و نتیجه یک پوست درخشان ،صاف و با نشاط می باشد. با این وجود در پوست های سبزه ( تیپ ۴ به بالا) و در فصول گرم سال که میزان اشعه ماوراء بنفش در محیط زیاد است بهتر است لیزرco2 انجام نشود و بجای آن از لیزر اربیوم و یا میکرونیدلینگ استفاده شود.
لیزر اربیوم با طول موج 2940 نانومتر و ایجاد میکروکانال‌های متعدد در اپیدرم و به دنبال آن افزایش تولید کلاژن، جای زخم آکنه را بهبود می‌بخشد. طبق تحقیقات کتابخانه ملی پزشکی آمریکا این نوع لیزر، نه تنها موجب درمان اسکار می شود بلکه پوست را سفت کرده، چین وچروک ها را کم می‌کند، بافت پوست را بهتر و آسیب‌های ناشی از آفتاب را نیز کاهش می‌دهد.
برای مطالعه مقاله چاپ شده در آکادمی بین المللی IMCAS در مورد درمان جای جوش توسط دکتر مسافریان بر روی لینک زیر کلیک کنید:
https://www.imcas.com/es/academy/blog/795/nanofat-transfer-for-acne-scar
جوانسازی پوست با لیزر چگونه است؟
لیزر فراکشنال بطور ترکیبی با روش های جوانسازی دیگر از قبیل هایفوتراپی استفاده می شود. در این روش لیزر سطح پوست را جوانسازی نموده و هایفوتراپی لایه های زیرین را درمان می کند که تاثیر هم افزا خواهد داشت.
در این روش ابتدا هایفوتراپی انجام شده که موجب سفت شدن و لیفت پوست می شود و سپس بعد از حداقل یک هفته لیزر انجام می شود که علاوه بر سفت کردن سطح پوست موجب کلاژن سازی بیشتر شده و جای جوش و اسکارهای قدیمی را درمان می کند.
عوارض لیزر فرکشنال چیست؟
بعد از درمان پوست کاملا قرمز و ملتهب است ترشح در ناحیه 1 تا 2 روز ادامه دارد . این قرمزی ممکن است تا یک هفته ادامه یابد. در پوست های تیره و برنزه احتمال سوختگی و ایجاد هایپر پیگمنتیشن بعد از التهاب PIH وجود دارد.
در صورت سوختگی پرهیز از نور آفتاب و استفاده از کرم های ترمیم کننده به ترمیم سریع تر کمک می کند . تورم و قرمزی بعد از 3 تا 5 روز و زبری و تیرگی پوست بعد از یک هفته بطور کامل از بین می رود . بعد از این مدت گاها رنگ پوست مختصری صورتی می شود که می توان با میک آپ آن را پوشاند و حداکثر دو هفته بعد رنگ پوست طبیعی شده و نتیجه یک پوست درخشان ،صاف و با نشاط می باشد.
با این وجود در پوست های سبزه ( تیپ 4 به بالا) و در فصول گرم سال که میزان اشعه ماوراء بنفش در محیط زیاد است بهتر است لیزر فراکشنال انجام نشود و جایگزین های دیگر مثل میکرونیدلینگ همراه با سابسیژن انجام شود.
لیزر فرکشنال بهتر است یا میکرونیدلینگ؟
در مطالعات اخیر تاثیر میکرونیدلینگ از سایر روش های تهاجمی از قبیل لیزر فرکشنال و لایه برداری شیمیایی(پیلینگ) موثرتر گزارش شده است چرا که عمق نفوذ و تاثیر لیزر در حد لایه سطحی اپیدرم بوده(حداکثر 62.5 میکرومتر) و در صورت نفوذ به لایه درم ایجاد اسکار و هیپوپیگمنتاسیون می کند و این در حالی است که در میکرونیدلینگ عمق نفوذ سوزن ها به لایه درم می باشد (تا 2000 میکرومتر) و روند کلاژن سازی و بازسازی پوست با افزایش جریان خون موضعی در این لایه عمقی تحریک می شود.
بعلاوه انجام جوانسازی پوست با روش های لایه برداری با لیزر و یا اسیدهای پیلینگ در فصول گرم سال که میزان اشعه ماوراء بنفش در سطح بالایی است محدودویت هایی داشته ولی در روش میکرونیدلینگ بدلیل سالم ماندن لایه اپیدرم که نقش محافظت کننده از پوست را ایفا می کند منعی وجود ندارد.
دوره نقاهت و خانه نشینی در لیزر دی اکسید کربن 7 تا 10 روز است و قرمزی پوست ممکن است 3 تا 4 ماه ادامه یابد در حالیکه قرمزی پوست در میکرونیدلینگ علارغم عمق نفوذ بالاتر و تاثیر بیشتر حداکثر 48 ساعت می باشد.
روش لیزر فرکشنال چگونه است؟
لیزر فرکشنال احتیاج به یک جلسه درمان دارد ولی در ضایعات شدید پوستی ممکن است تا 3 جلسه به فاصله 6 هفته احتیاج به تکرار داشته باشد. بدلیل دردناک بودن این روش در ابتدا برای بی حسی پوست از کرم های بی حسی موضعی استفاده می شود.
میزان انرژی برای هر کدام از پرتوهای Fractional Laser بر اساس میلی ژول می باشد و تعداد سوراخ ها ی ایجاد شده در سطح پوست در یک موضع با ابعاد 1*1 سانتی متر بر اساس نوع و شدت بیماری قابل تنظیم است ( بطور معمول بین 125 تا 250 نقطه در سانتی متر مربع)
چنانچه ضایعه عمیق باشد مثلا در جای جوش و یا چین و چروک های عمقی به منظور افزایش نفوذ لیزر از انرژی بیشتری استفاده می شود این افزایش انرژی ممکن است موجب انعقاد پوست در حد وسیعی شود در نتیجه برای جلوگیری از این موضوع تعداد نقاط در واحد سطح کمتر انتخاب می شوند ( مثلا 125 نقطه در سانتی متر مربع با انرژی 25 میلی ژول)
اگر ضایعه سطحی باشد، مثلا یک چروک سطحی باید انرژی پرتوهای لیزر را کمتر انتخاب کرده و تعداد نقاط لیزر در واحد سطح افزایش می یابد ( مثلا 250 نقطه در سانتی متر مربع با انرژی 6 میلی ژول) در این روش بدلیل اینکه کل اپیدرم برداشته نشده و فقط سوراخ های ریزی در سطح پوست ایجاد می شود ، ظرف 48 ساعت پوست بسته شده وترمیم سریع تر اتفاق می افتد و احتمال ایجاد اسکار و عفونت بسیار کم می باشد.
تعداد جلسات Fractional Laser حداکثر ۳ تا ۴جلسه که هر جلسه ماهی یک بار انجام می شود.
برای دیدن فیلم Fractional Laser در یوتیوب بر روی فیلم زیر کلیک کنید:
لیزر فرکشنال برای چه کسانی مناسب است؟
لیزر لایه بردار برای آسیب های پوستی بدلیل نور خورشید ، افزایش سن ، چین و چروک های پوستی ، ناهمواری پوست ، افتادگی پوست ، جای جوش و منافذ باز پوست مناسب می باشد. در پوست های تیره ( تیپ پوستی 5 و 6) این روش ممنوع می باشد چرا که لیزر فراکشنال یک روش تهاجمی است و ممکن است در این افراد ایجاد لکه های بعد از التهاب PIH نماید که به درمان بسیار مقاوم هستند و می توان از روش میکرونیدلینگ بعنوان جایگزین استفاده کرد.
در افراد با سابقه کلوئید ( گوشت اضافه)، ضعف سیستم ایمنی ( دیابت کنترل نشده ، مصرف استروئید) ، پسوریازیس ، ویتیلیگو، مصرف داروی ایزوترتینوئین در 6 ماه اخیر انجام این روش توصیه نمی شود. تزریق بوتاکس و ژل مکمل این روش هستند ولی گذشت یک ماه از درمان لیزر برای انجام اینگونه اعمال زیبایی ضروری است.
آیا انجام لیزر فرکشنال در زمان بارداری و شیر دهی مجاز است؟
کرم بی حسی مورد استفاده در لیزر فراکشنال جذب خون می شود و می تواند به جنین برسد و یا وارد شیر مادر شده و آثار نامطلوبی بر روی جنین و یا طفل شیر خوار بگذارد.
آزمایشات انجام شده بر روی موش نشان داده است که لیزر فراکشنال تاثیر نامطلوبی بر روی جنین می گذارد و از آنجا که تحقیقات علمی و مستندی بر روی انسان در این ضمینه انجام نشده است ،معقول است که انجام لیزر در زمان بارداری و شیر دهی به تعویق بیافتد.
روش سابسیژن برای درمان جای جوش چگونه است؟
ساب یعنی زیر و سیژن یعنی برش بعبارت دیگر سابسیژن به مفهوم برش در زیر پوست می باشد که البته بدون تیغ انجام می شود. درمان جوشگاه آتروفیک و فرورفته بهترین پاسخ به سابسیژن را می دهد.
این فرو رفتگی ها بدلیل اتصالات فیبروز در زیر اسکار می باشد که سطح آن را پایین می کشند. این روش مکمل خوبی برای میکرونیدلینگ می باشد که در ساب سیژن موضع اسکار بی حس شده و با کانولا بافت فیبروتیک زیر اسکار با حرکات رفت و برگشتی و بادبزنی آزاد می شود.
در نتیجه یک لخته خون در زیر اسکار ایجاد می شود که به تدریج ظرف چند روز تثبیت شده تبدیل به هماتوم می شود و اندازه آن کوچک تر می شود و در نهایت فرو رفتگی اسکار تا بیش از ۵۰ درصدجبران می شود. ترکیب این روش با میکرونیدلینگ بطور هم افزاء موجب افزایش تاثیر درمان می شود.
منابع:
سایت اینترنتیhttp://www.realself.com
سایت اینترنتی PUBMED
Office- Based cosmetic procedures and tecnique
by SORIN EREMIA
دیدگاهتان را بنویسید